Hardlopen als medicijn

Sporters weten het allang. Bewegen is goed voor een mens. Voor hart en vaten, conditie, gewicht, het bekende rijtje. Maar ook voor de geest. Running Therapie Drenthe maakt dankbaar gebruik van dit gegeven.

Door Gerda Douma

Je moet je er soms best even toe zetten. Na een vermoeiende dag kan zelfs de gedachte aan omkleden al weerzin oproepen. Toch blijkt het iedere keer weer de moeite waard. Eenmaal terug, onder de douche, kun je de hele wereld weer aan. Het is medisch ingewikkeld te verklaren door het vrijkomen van bepaalde stofjes met namen als dopamine, endorfine, serotonine en de afname van het stresshormoon cortisol maar ook door een eenvoudig gevoel van trots zijn op jezelf. Het heerlijke gevoel dat je door bewegen krijgt is de basis van runningtherapie.

De methode is overgewaaid uit Amerika, maar ook in Nederland krijgt zij steeds meer voet aan de grond. Runningtherapeut Jans Kuik uit Eeterzandvoort en fysiotherapeut Alida Wolters uit Gieten voegen zich bij de lijst mensen die overtuigd zijn van het helende effect van lopen op de psyche. Vorig jaar (2009)hebben zij elkaar gevonden in hun enthousiasme voor de methode.

“We beginnen de therapie met een uitgebreide intake. Een gesprek en een vragenlijst moet duidelijk maken op welke manier we een cliënt het beste kunnen helpen. We lopen met groepen maar desgewenst ook individueel.” In twaalf weken wordt gelopen en gepraat naar een gezonder lichaam maar vooral een gezondere geest. Kuik: “De therapie werkt uitstekend bij lichte klachten. Bij serieuze problemen zal het een aanvulling kunnen zijn op een behandeling. We gaan niet roepen dat mensen in dat geval hun medicijnen maar moeten laten staan. Maar we hopen wel dat er minder medicijnen nodig zijn door het lopen.” Onderzoeken tonen aan dat dat inderdaad vaak het geval is.

Zowel Wolters als Kuik hebben ervaring met een burnout. “Wij weten hoe dat is, hoe dat voelt.” Wolters: “Toen ik er middenin zat kreeg ik zo veel goedbedoelde adviezen maar allemaal van mensen die geen idee hadden waar ze het over hadden. Ik had daar niets aan.” De kompanen weten dat ze rustig moeten beginnen met hun cliënten. “Niet alleen omdat het lichaam moet wennen aan bewegen. Mensen met een burnout hebben de neiging te ver te gaan. Die voelen minder goed waar hun grenzen liggen.” Dus wordt ook in een groepscursus rekening gehouden met het individu. Iedereen gaat lopen op, of zelfs onder zijn eigen niveau. “Uiteindelijk zal bijna iedereen na twaalf weken een half uur aaneengesloten kunnen lopen.” En tegelijkertijd praten want ook dat hoort bij de therapie. Hijgend je problemen uit de doeken doen? “Nou, we hebben anderhalf uur en daarin wordt ook gewandeld, gerekt en gestrekt en ook tijdens de cooling down zijn mensen prima in staat om te praten.” En juist dat informele samenzijn, niet achter een bureau met een vragenlijst, werkt goed, zo is de ervaring. Wolters: “Door goed te kijken naar mensen heb je echt wel in de gaten wie graag wil praten en wie even niet.” Bewegen veroorzaakt emotie, zo weet Wolters. Met name zij is flink de boeken ingedoken. “We doen niets wat niet wetenschappelijk is onderbouwd.”

“We kweken zelfvertrouwen, we hopen dat mensen plezier krijgen in het bewegen en in het gevoel dat dat hun geeft.” Voor wat hoort wat dus wordt er wel wat van de cursisten gevraagd. Ze moeten een trainingslogboek bijhouden waarin ze hun resultaten, de omstandigheden maar ook hun gevoelens moeten opschrijven. Cursisten krijgen tegelijkertijd informatie over voedingsgewoontes. Kuik: “Dat is ook zo mooi aan sporten, mensen die bewegen gaan als vanzelf hun eetgewoontes verbeteren. Je gaat niet zwaar aan de patat als je daarna nog wilt lopen.” Door middel van informatieve e-mail maar ook nazorg hopen de twee dat mensen het lopen in hun leven gaan integreren. “Het zou mooi zijn als mensen blijven bewegen, ook nadat de cursus is beëindigd. Dan hebben we het goed gedaan.”

Het duo timmert voortvarend aan de weg.  Ook preventie is onderdeel van ons vak. Dus lopen met werknemers om te voorkomen dat ze overwerkt raken.” Runningtherapie wordt (nog) niet vergoed door verzekeringsmaatschappijen. Kuik: “Het Trimbos-instituut is in opdracht van het ministerie van VWS bezig met een langlopend, representatief onderzoek bij volwassenen van 18 tot 64 jaar. De uitkomsten daarvan zullen deze zomer worden gepresenteerd en die lijken erg goed te zijn. We hopen dat die uitkomsten verzekeringsmaatschappijen overhalen de therapie te vergoeden.” Uit voorlopige resultaten van een onderzoek van het Trimbos-instituut die in januari zijn gepresenteerd, blijkt dat mensen die één tot drie uur sporten vijftig procent minder kans hebben om een psychische stoornis te ontwikkelen dan mensen die niet sporten. En als ze al een psychische stoornis ontwikkelen draagt sporten ook bij aan een sneller herstel.

Kuik en Wolters waren allang overtuigd van de helende werking van runningtherapie. “We staan te popelen om met mensen aan de slag te gaan.”

Inmiddels is Running Therapie Drenthe een eenmansbedrijf. Sinds 2014 valt RT Drenthe alleen onder de verantwoordelijkheid van Jans Kuik.

Running Therapie Drenthe, Zwienhemsdijk 2, Eexterzandvoort. Kosten op aanvraag. Meer info: www.runningtherapiedrenthe.eu.