We spreken van hartcoherentie als er sprake is van een gebalanceerde afwisseling tussen versnelling en vertraging van de hartslag.
Om te weten of er sprake is van hartcoherentie wordt gebruik gemaakt van biofeedback software, waarmee een hartritmepatroon (Heart Rate Variability) kan worden gemeten via een oorsensor en visueel worden gemaakt op de computer. Op de afbeelding wordt zichtbaar hoeveel tijd er tussen de hartslagen zit. Deze tijd versnelt en vertraagt, op het moment dat er sprake is van een vloeiend ritme, spreken we van hartcoherentie. Bij rust en positieve gevoelens zoals geluk en dankbaarheid, laat het hartritme een regelmatig, ‘coherent’ patroon zien. Bij stress en emoties als frustratie en boosheid, ziet men een onregelmatig patroon. Zie de voorbeelden hieronder.
Gevoelens & emoties hebben een diepgaand effect op de balans in ons autonome zenuwstelsel en het ritme van onze hartslag.
Analyse van de Hart Ritme Variabiliteit (HRV) laat zien dat het hart gevoelig is voor emotionele veranderingen, zoals de hartritmepatronen aangeven. Bovendien kunnen storingen in het lichaamseigen coherente patroon van de hartritmevariabiliteit een signaal zijn van het effect van een chronische ziekte op de homeostase – het bedradingsysteem van het lichaam waardoor het in balans blijft. Onbalans, disharmonie, incoherentie – ze beschrijven in feite allemaal de eindtoestand waarin we belanden wanneer we te maken krijgen met diverse ziektes of aandoeningen.
Effecten
Wat gebeurt er in ons lichaam?
Net als onze hartslag kent ook onze ademhaling een eigen ritme en kunnen er ook in de hersenen hersengolven worden gemeten, die een eigen ritme kennen. Wanneer er sprake is van hartcoherentie, ontmoeten deze ritmes elkaar in een min of meer gelijke snelheid en vibreren in harmonie in ons lichaam. Onze hersenen, ons hart, ons zenuwstelsel en ons hormoonsysteem bereiken een optimale samenwerking, waardoor ons lichaam de energie efficiënt verbruikt. Bij inademing stijgt de hartslag en bij uitademing daalt de hartslag. Dit betekent dat het mogelijk is om met de ademhaling invloed uit te oefenen op het hartritme.
Tijdens hartcoherentie komt het autonome zenuwstelsel in balans en werken lichaam en brein en hart weer optimaal samen. Dit leidt tot een gevoel van ontspanning en zorgt voor betere prestaties. Een gelijkmatig golvend hartritme is een teken van balans. Bij stress kan deze balans verstoort raken. Bij een langdurige verstoring komt het lichaam in een disbalans, die kan leiden tot een verminderd functioneren van het immuunsysteem, angstgevoelens en op lange termijn ook tot ziekte.